کار از راه دور (TeleWorking)
کار از راه دور (TeleWorking)
کار از راه دور به معنای حرکت دادن کار به سمت کارگر است. این نوع کار با انتقال کار به سمت انجام دهنده کار، به جای حرکت انجام دهنده کار به سوی کار مشخص می‌شود. و شامل کار کردن در یک «دورکلبه» یا «دورمرکز» محلی که کارکنان در آنجا به فناوری اطلاعات و برخی از تسهیلات اداری دسترسی دارند به جای رفت‌وآمد به یک اداره می‌باشد. در این مقاله تعاریفی از دورکاری و دسته‌بندی آن، منافع و مشکلات دورکاری برای کارمند, مدیران، شرکت و جامعه شرح داده می‌شود. و سپس با معرفی مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات روستای قرنآباد، روش انجلم کار و اهدافی که این مرکز به دنبال آن است به طور جامع بررسی می‌شود.
در کار از راه دور مبتنی بر فناوری اطلاعات از اینترنت استفاده می‌شود و ممکن است از یک ساختمان یک اداره به ساختمان اداره دیگر ، از خانه یک کارمند به اداره مرکزی ، از خانه یک روستایی و یا از یک مکان متحرک مانند فروشگاه یا ماشین انجام شود . این نوع کار غالب خاصی ندارد که در روزهای هفته در ساعات و نواحی یکسان نسبت به دفتر کاری انجام شود . دور کاران ممکن است کارمند یا خویش فرما باشند . آنان ممکن است تمامی وقت کاری خود را دور از محل استقرار کارفرما یا خدمتگر خود بگذرانند ، یا یکی دو روز از هفته را به دورکاری اختصاص دهند .
کار از راه دور« نه تنها برای کارکنانی که در پی ایجاد تعادل بیشتر میان خانواده و محیط کار خود هستند ، سودمند است ، بلکه به دلیل توسعه این سودمندی و بهرهدهی ، رضایت کارفرما را نیز تامین خواهندکرد . بنابراین با توجه به رضایت هم کارفرما و هم کارمند مسلم است که رشد زیادی خواهدنمود . پیش از این تمام تلاش شرکتها و مـوسسات ایـن بـود که «کارگر» را به سمت «کار» حرکت دهند و اکنون ، با تـوجه بـه امکانات و تسهیلاتی که فنآوری نوین ارتباطات و اطلاع رسانی در اخـتیار بـشر قـرار داده است میتوان از میزان حضور فیزیکی کارکنان در محل کار کاست و بر میزان بهرهوری آنان افزود .
حضور فیزیکی کارکنان همواره هزینه زیادی به همراه دارد ، هزینه رفت و آمد ، سربار ترافیک ، هزینه تهیه مکان کار و . . . . این هزینه‌ها زمانی که محل کار و منزل کارمند در دو محل دور از هم مانند شهر و روستا باشد بسیار افزایش پیدا کرده و مشکلات عدیده‌ای بوجود می‌آورد . کار از راه دور راه حلی برای این مشکلات می‌باشد . مرکز جامع فناوری اطلاعات و ارتباطات روستای قرن آباد خود گواه این مطلب می‌باشد . این مرکز با هدف ایجاد یک پایلوت در کشور به منظور توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در روستا و بکارگیری این ابزار توانمند در جهت رفع نیازهای روستا - که کار از راه دور یکی از این اهداف می‌باشد- راه‌اندازی شده است . در این مقاله این مرکز از دیدگاه فعالیتهای انجام شده در راستای توسعه دورکاری مورد بررسی قرا می‌گیرد . که برای این منظور ابتدا مروری کلی به دورکاری می‌شود و این مقوله از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد و سپس به بررسی روش انجام دورکاری در مرکز جامع خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات و اهدافی که این مرکز به دنبال آن است پرداخته می‌شود .
دور کاری در مرکز ICT قرن آباد
نمونه‌های عملی موفق دورکاری در اقصی نقاط جهان نشاندهنده عملی بودن استفاده از این مهم در کشور می‌باشد اهمیت پرداختن به این مقوله برای ما ایرانیان بسیار مهم است ، چرا که با توجه به وضعیت بزرگراهها و ترافیکی که در سطح شهرهای بزرگ‌مان وجود دارد ، با ایجاد تسهیلات و حتی پاداش و تشویقهایی میتوان کارمندان را به انجام کار در محیط خانه و ارسال نتیجه به دفتر با استفاده از امکانات و تسهیلاتی که فناوری اطلاعات در اختیارمان قرار داده سوق میدهد . و از طرفی دیگر به علت وجود نیر زیاد جوان بیکار در کشور نقش این نوع کار در ایجاد کار و استفاده از پتانسیل کاری آنها بسیار حائز اهمیت است . مرکز جامع خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات روستای قرنآباد تلاشی در این جهت است . در این روش انجام کار در این مرکز و اهداف آن معرفی می‌شود . فعالیتهای صورت گرفته در این مرکز میتواند مرجعی برای چگونگی گسترش توسعه دورکاری در دیگر نقاط کشور باشد .
کار از راه دور در صورتیکه با حمایت و هدایت نهادهای دولتی را به دنبال داشته باشد میتواند یک روشی بسیار ساده و بدون دغدغه فکری باشد این روش برای اولین بار در روستای قرنآباد انجام گرفته است که توجه افراد زیادی را به خود مشغول کرده و آیا این کار ادامه خواهد داشت یا خیر؟ بدیهی است ادامه کار این مرکز در گرو حمایت هر چه بیشتر نهادهای دولتی و غیر دولتی می‌باشد . در ادامه به معرفی اعضاء و فعالیتهای صورت گرفته در این مرکز پرداخته می‌شود.
اعضاء دورکاران مرکز
اعضای دورکاران این مرکز از 20 دورکار و 4 کارآموز تشکیل شده است که در آینده به دنبال استخدام بیش از 100 نفر دارای مدرک فوق دیپلم ، لیسانس ، فوق لیسانس در رشتههای مختلف می‌باشد .
فعالیتهای صورت گرفته در مرکز
یکی از ملزومات اصلی کار از راه دور آشنایی دورکاران به ابزارهای فناوری اطلاعات می‌باشدبه همین جهت در این مرکز ابتدا آموزشهای مقدماتی استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به خیل عظیم مشتاقان ارائه شده است و سپس با انتخاب برترین آنها فعالیتهایی با نظارت پژوهشکده الکترونیک جهت تربیت تخصصی دورکاران صورت گرفته است.
اهداف راه‌اندازی دورکاری در مرکز قرنآباد
اهدافی که این مرکز به دنبال دارد:
1- بالا رفتن «روحیه» که یکی از اثرات مثبت آن در این مرکز دادن اعتماد به نفس به فارغالتحصیلانی که آینده خود را با مشکلات زیادی میدیدند .
2- ارائه امکانات دولتی با استفاده از دورکاران در مرکز: با فراهم شدن مکانی با قابلیتهای دسترسی به ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و نیز پرورش دورکارانی توانمند که قادر به استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات باشند زمینه برای ایجاد دفاتر کار از راه دور نهادهای دولتی و غیر دولتی در روستا فراهم شده است و این نهادها میتوانند خدمات خود را در روستا به روستائیان ارائه دهند که این امر باعث کاهش رفت و آمد روستائیان به شهرها و همچنین جلوگیری از مهاجرت آنها به شهرها می‌گردد .
2 - افزایش بهرهوری: بـررسیها نشان داده است که «کارمندان خانگی» و افرادی که «کار از راه دور» را پـیشه خـود کـردهانـد سـاعات بیشتر و طولانیتری را صرف انجام وظایف خود میکنند .
3 - کاهش قیمت زمین ، ساختمان یا اجاره محل
بسیاری از سازمانها و موسساتی که اجازه میدهند تا کارکنانشان به صورت «کار از راه دور» وظایفشان را انجام دهند ، به جای توسعه فضاهای کاری ، خـرید ، اجـاره یـا سـاخت سـاختمانهای مـتعدد ، به مدیریت و اداره امور «کـارکنان خـانگی»شان مـیپردازند تـا از ایـن طریق هم بهرهوری را بالا بـبرند و هـم ایـنکه از هـزینههای خود بکاهند . به این ترتیب ، بررسیها نشان داده است که این امر موجب تنزل قیمت املاک شده است .
4 - افزایش آمار استخدامی
طبـق بررسیهای به عمل آمده ، 25 درصد از کارمندان چنین ابراز داشتهاند کـه اگـر میتوانستند به صورت پاره وقت در منزل کار کنند شغلهایشان را تـغییر مـیدادند . به همین ترتیب است اگر این امر «کارمندان خانگی» را نـیز شـامل شـود ، آمـار و ارقام استخدامی از لحاظ جغرافیایی افزایش و توسعه مییابد .
5 - کاهش در امر «عدم حضور در کار»
غیبت به گونهای محسوس کاهش خواهد یافت . شرکتهایی کـه دارای «کارمندان خانگی» بوده اند گزارش دادهاند که کارکنانشان حتی در شـرایطی که بیمار بودهاند وظایف خود را انجام دادهاند چرا که برای آنـها ، ساعات کاری تمام طول شبانه روز بوده است و میتوانستند وقت خود را به گونهای تنظیم کنند که نهایتاً «کار» انجام شود .
6 - افزایش ارتباطات
بـررسیها نـشان داده اسـت کـه «کار از راه دور» موجب افزایش و پیشرفت ارتـباط بـین مـدیران و کـارکنان شده است . در دنیای «کار از راه دور» جلسات بسیار کوتاه و کاملاً مربوط به موضوع جلسه است .
7 - توسعه مدیریت
مـدیران «کـارکنان خـانگی» مـجبور مـیشوند اهداف اجرایی کاملاً واضح و مـشخصی را بـرای «کارکنان» خود ارائه دهند و به جای کنترل دقیق مراحل اجرا ، به اداره نتایجی که به دست آمده است بپردازند .
8 - کاهش ترافیک در سفرهای کوتاه درون شهری یا برون شهری
عـلاوه بـر کاهش استرس در میان کارکنانی که دیگر در ترافیک نماندهاند ، «کـارکنان خانگی» با عدم حضور خود در خیابانها آن هم در ساعات پر رفت و آمـد میتوانند موجب کاهش ترافیک و نهایتاً پاکیزگی محیط زیست و هوا شوند .
9 - اشتغال برای معلولین
بـا فراهم آوردن شرایط «کار از راه دور» برای افرادی که نمیتوانند در محیطهای رسمی کار حضور یابند ، ضمن ایجاد روحیه کار و شادابی ، فرصتهای کاری بسیاری برای معلولان (جسمی یا روحی) بوجود میآید .
10 - غلبه بر شرایط دشوار آب و هوایی و حوادث غیر مترقبه
بارها دیدهایم که کارمند برای حضور در محل کار خود بایستی ساعت 3 صبح از خـانه بیرون بیاید تا در شرایط دشوار جوی (برف و باران و . . .) خود را بـه مـحل کـار بـرساند . هـمینطور دیدهایم که در اثر وقوع زلزله در مناطق مختلف ، شاهراهها و بزرگراهها بسته شدهاند ، اما خطور مخابراتی و تـلفن هـمواره ثـابت و پـای برجای ماندهاند . تحت این شرایط ، «کارکنان خـانگی» بـراحتی الـبته اگر زنده مانده باشند! میتوانند به کار خود ادامـه دهـند . ارتباط خطوط اطلاعاتی به خانهها میتواند توان شرکت در غلبه بر یک حادثه غیر مترقبه یا شرایط ویژه را افزایش دهد .
حضور روستا در دهکده جهانی: پددیه جهانی شدن یک واقعیت است و باید در جهت پیوستن به آن و بهره‌جویی از مزایای آن بکوشیم کاری که در روستای قرنآباد انجام شده است به حضور بی‌واسطه این روستا در بازار جهاتی می‌انجامد با ایجاد تخصصهایی برای استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات میتوان بدون واسطه محصولات کشاورزی خود را به هر کجای دنیا که بخواهیم بفرستیم ارتباط جهانی داشته باشیم خود تصمیم بگیریم از منابع درآمدی کشور به نحو احسن استفاده کنیم این کاری است که ما درصدد انجام آن هستیم .
